خونریزی مغزی یک وضعیت اورژانسی است که باید در بیمارستان درمان شود که علائم آن شامل: سردردهای شدید، تاری دید، بی حسی یک قسمت از بدن و سفتی گردن است.
همچنین، خونریزی مغزی نوعی سکته ی مغزی است که نوع خونریزی به محل بروز آن در مغز بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر خونریزی در سر اتفاق بیفتد، ممکن است فرد دچار بیماری «هماتوم ساب دورال» شود. در بیماری هماتوم ساب دورال، خون از رگ های آسیب دیده به غشایی که مغز را می پوشاند، وارد می شود و باعث فشار روی رگ های خونی می شود.
هرچند این مشکل می تواند کشنده باشد، امکان بهبودی نیز وجود دارد. همچنین فرد ممکن است دچار عوارض طولانی مدت مانند: صرع یا مشکلات حافظه شود.
در این مقاله از وب سایت پزشک لاین با علائم، علت و روش درمان خونریزی مغزی اشاره کرده ایم. این مشکل یک مورد اورژانسی می باشد و نیاز به اقدام فوری دارد. اگر در این زمینه نیاز به مشاوره آنلاین پزشکی دارید، پزشکان متخصص ما میتوانند راهنمای مناسبی برای شما باشند.
علائم خونریزی مغزی
ممکن است که خونریزی از مغز علائم هشدار دهنده ای نداشته باشد. به عنوان مثال، خونریزی در مغز می تواند پس از افتادن و ضربه به سر اتفاق بیفتد.
اگر ضعفی در دیواره رگ خونی وجود داشته باشد، می تواند باعث ایجاد برجستگی یا تورم شود که این تورم به آنوریسم شهرت دارد. آنوریسم می تواند به صورت ناگهانی پاره و باعث خونریزی در مغز شود که فعالیت بدنی یا فشار روی رگ های خونی باعث پارگی آنوریسم می شود.
به همین علت، اگر فرد جسم سنگینی را بلند کند یا دچار خشم زیاد شود، فشارخون وی افزایش پیدا کرده و امکان دارد که خونریزی مغزی رخ دهد.
علائم باتوجه به محل خونریزی ممکن است متفاوت باشد. بخشهای مختلف مغز مسئول عملکردهای مختلفی مانند گفتار، حافظه یا حرکت هستند. فردی که دچار این مشکل شده ممکن است که با علائم زیر مواجه می شود:
- سردرد شدید به صورت ناگهانی؛
- گرفتگی گردن؛
- احساس ناخوشی؛
- گیجی؛
- حساسیت به نور؛
- مشکل در حرکت یا راه رفتن؛
- تکان خوردن؛
- تشنج؛
- غش کردن.
فردی که دچار خونریزی شده، می تواند علائم سکته مغزی را نیز داشته باشد. افراد باید علائم و کارهایی که باید انجام دهند را به خاطر داشته باشند اگر این علائم را داشتید با اورژانس تماس بگیرید:
- پژمردگی صورت؛
- ضعف بازو؛
- مشکلات گفتاری.
علت خونریزی مغز چیست؟
خونریزی مغزی ناشی از افتادن
ضربه ی شدید سر می تواند باعث شود که خونریزی در قسمت مغز رخ دهد. هرگونه آسیب به سر به مراقبت پزشکی نیاز دارد. افرادی که دچار این نوع آسیب هستند ممکن است که علائم زیر را داشته باشند:
- غش کردن؛
- گیجی؛
- مشکل در صحبت کردن؛
- بیمار بودن؛
- خارج شدن خون یا مایعات از گوش؛
- به سختی بیدار شدن.
پارگی آنوریسم
پارگی آنوریسم می تواند باعث خونریزی در مغز شود. تشخیص آنوریسم قبل از ترکیدن آن دشوار است، اما علائم متداول آن، سردرد یا دوبینی است. وقتی پارگی آنوریسم رخ می دهد، می تواند باعث افزایش فشار خون شود.
عوامل خطر
هر عاملی که به رگ های خونی آسیب برساند می تواند خطر ابتلا به آنوریسم را افزایش دهد. عوامل خطر عبارتند از:
- چاقی؛
- سیگار کشیدن؛
- مصرف بیش از حد الکل؛
- فشار خون بالا؛
- سن؛
- رابطه جنسی؛
- نژاد؛
- سابقه خانوادگی سکته مغزی.
مردان و زنان مسن بیشتر در معرض سکته ی مغزی قرار می گیرند، اما بسیاری از افراد زیر 65سال نیز ممکن است که دچار سکته ی مغزی شوند.
بارداری، استفاده از قرص های پیشگیری از بارداری و قرص هورمونی ممکن است باعث افزایش خطر بروز سکته ی مغزی شود.
فردی که سکته کرده امکان دارد که بار دیگر هم دچار سکته شود. اگر فرد دچار سکته ی قلبی شده، خطر بروز سکته ی مغزی در وی افزایش پیدا می کند.
بیماری کبد عامل دیگری است که می تواند باعث افزایش خطر سکته در فرد شود. هرگونه آسیب به کبد خطر خونریزی در بدن را افزایش می دهد.
ژن ها نیز ممکن است در بروز این مشکل نقش داشته باشند. آنژیوپاتی آمیلوئید یک بیماری ژنتیکی است که با افزایش سن باعث از بین رفتن عملکرد مغز می شود، در نتیجه پروتئین ها در اطراف دیواره ی رگ های مغز جمع شده و خطر ابتلا به زوال عقل، سکته مغزی و صرع افزایش پیدا می کند.
تشخیص و آزمایشایت مربوط به خونریزی مغزی
شخص ممکن است که به دلیل علائمی که دارد دچار خونریزی می شود. علل واضح و عوامل خطر مانند: آسیب به سر یا سکته قبلی می تواند به تشخیص خونریزی مغز کمک کند.
فرد معمولاً برای تشخیص خونریزی به انجام آزمایش در بیمارستان احتیاج دارد. رایج ترین روش، سی تی اسکن است؛ با استفاده از اشعه ایکس تصویری سه بعدی از مغز گرفته می شود.
در مورد آنوریسم، پزشک ماده ی رنگی را به رگ های خونی تزریق کند که در اشعه ایکس نشان داده می شود. همچنین، پونکسیون کمری می تواند برای بررسی علائم خونریزی انجام شود. پزشک با سوزن نمونه کوچکی از مایعات را از قسمت تحتانی ستون فقرات می گیرد. اگر این آزمایشات نشان داد که فرد دچار خونریزی شده، آزمایشات می تواند اطلاعات بیشتری را برای کمک به ایجاد برنامه ی درمانی ارائه دهد.
راه های درمان خونریزی مغزی
روشهای درمان متفاوت هستند. اگر فردی دچار خونریزی شدید مغزی شود یا خونریزی آن کند باشد یا در معرض خطر بروز خونریزی باشد( به طور مثال اگر دچار آنوریسم شده باشد)، روش درمانی آن متفاوت است.
آنوریسم پاره نشده
اگر آنوریسم پاره نشده باشد، جراح یک عمل کویل گذاری آنوریسم را انجام می دهد. جراح یک کاتتر فلزی کوچک در پایه ی آنوریسم متصل می کند. این کار باعث جلوگیری از ورود خون به رگ خونی می شود و از تورم و ترکیدن آنوریسم جلوگیری می کند. این روش را می توان چند بار در طول زندگی فرد انجام داد.
همچنین، جراح با ایجاد برش در مغز، یک گیره فلزی را در پایه آنوریسم قرار دهد تا مانع از ورود خون به مغز شود. بعد از خونریزی ، درمان فوری با دارو انجام می شود.
مصرف دارو ممکن است باعث تسکین درد شده و از بروز تشنج در ارتباط با پارگی آنوریسم، جلوگیری کند. اگر آنوریسم باعث خونریزی شود، فرد ممکن است برای ترمیم رگ خونی پاره شده، به جراحی نیاز داشته باشد.
انواع خونریزی در مغز
دو نوع خونریزی در داخل مغز رخ می دهد: جایی که خونریزی در بافت مغز رخ می دهد و خونریزی زیر عنکبوتیه، جایی که خونریزی در سطح مغز رخ می دهد. خونریزی های زیرعنکبوتیه باعث خونریزی می شود، و فشارخون بالا علت رایج خونریزی مغزی است. هر دو نوع خونریزی علائم مشابهی دارند. خونریزی باعث ایجاد حدود 13٪ از سکته های مغزی می شود.
طبق تحقیقات مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، سکته مغزی زمانی رایج است که جریان خون در مغز دچار انسداد شود. این انسداد جریان خون در مغز «حمله ایسکمیک» نام دارد.
عوارض اولیه خونریزی مغزی
ممکن است آنوریسم دوباره ترکیده و باعث بروز خونریزی شود. در روزهای اول پس از خونریزی، خطر بیشتر و علائم اغلب شدیدتر است.
پس از خونریزی مغز، رگ خونی می تواند تنگ یا دچار اسپاسم شود. تنگ شدن رگ خونی باعث کاهش خون رسانی به مغز و باعث آسیب مغزی می شود. علائم آن شامل: خواب آلودگی، و علائمی شبیه سکته مغزی است.
پس از خونریزی مغز، مایعات می توانند روی مغز جمع شوند. جمع شدن مایعات روی مغز باعث ایجاد فشار به مغز و بروز سردرد، استفراغ و تاری دید می شود.
عوارض بعدی
بروز عوارض دیگر ممکن است بیشتر طول بکشد؛ این عوارض عبارتند از:
- مشکلات حافظه؛
- تمرکز؛
- اختلالات خلقی؛
- تغییرات رفتاری.
دورنما
هنگامی که آنوریسم پاره می شود، میزان زنده ماندن فرد 50٪ است. اگر فرد با وجود خونریزی زنده ماند، احتمالاً دچار عوارض خونریزی می شود. حدود 66٪ از افراد با مشکلات عصبی مانند مشکلات گفتاری یا حافظه روبرو می شوند.
پیشگیری از خونریزی مغز
شما می توانید برای جلوگیری از خونریزی مغزی کارهای مختلفی انجام دهید. با این حال، برخی از عوامل مانند ژنتیک که باعث بروز خونریزی می شوند از کنترل خارج هستند. کارهایی که می توانید برای جلوگیری از این مشکل انجام دهید، عبارتند از:
- ورزش کردن؛
- داشتن یک رژیم غذایی سالم؛
- کاهش استرس؛
- محدود کردن مصرف نمک و چربی؛
- ترک سیگار؛
- محدود کردن مصرف الکل.
هر فرد مبتلا به دیابت می تواند با کمک یک متخصص علائم بیماری را مدیریت کند. افرادی که بیماری قلبی دارند باید تحت درمان قرار بگیرند. این افراد می توانند به منظور کاهش خطر خونریزی از دارو استفاده کنند یا عمل جراحی انجام دهند.
خلاصه مطلب
خونریزی مغزی یک وضعیت اورژانسی است. اگر فرد علائم سکته مغزی یا خونریزی در مغز را داشت باید سریعاً با اورژانس تماس بگیرد. امکان بهبودی فرد وجود دارد ولی ممکن است که وی به برخی عوارض دچار شود. اگر یک متخصص او را تحت مراقبت قرار بدهد، از عوارض این عارضه نیز می کاهد.
