افیوژن پری کاردیال اصطلاح پزشکی برای تجمع مایعات در اطراف قلب است. به طور خاص، مایع، بین پوشش کیسه‌ای غشایی که قلب را احاطه کرده است و پریکارد نام دارد و خود در بافت قلب ظاهر می شود.
این شرایط ممکن است به سرعت و گاهی در کمتر از یک هفته بروز کند. در موارد مزمن، ممکن است بیش از 3 ماه طول بکشد.
برخی از افراد مبتلا به افیوژن پریکارد ممکن است هیچ علائمی از خود نشان ندهند و پزشکان ممکن است این بیماری را به طور تصادفی کشف کنند. به عنوان مثال، در تصویربرداری پزشکی که برای هدفی متفاوت انجام داده اند، مایع را در فضاهای اطراف قلب مشاهده کنند.
در موارد دیگر، مبتلایان به افیوژن پریکارد ممکن است موارد تهدید کننده زندگی را در عملکرد قلبشان تجربه کنند.
تجمع مایعات در اطراف قلب، همیشه یک مسئله جدی است، اما علت خاص آن، شدت وضعیت و گزینه های درمان را تعیین می کند. در این مقاله از وب سایت پزشک لاین به این موضوع پرداخته ایم. اگر سوالی یا نیاز به گفتگو با پزشک دارید، میتوانید از مشاوره آنلاین پزشکی ما با بهترین متخصصان قلب گفتگو کنید.
علت تجمع مایعات در اطراف قلب
علت های افیوژن پری کاردیال قلبی شامل موارد زیر است:
- عفونت های ویروسی، باکتریایی، قارچی یا در موارد نادر انگلی؛
- آرتریت روماتوئید، لوپوس و سایر بیماری های خود ایمنی؛
- نارسایی کلیه که منجر به وجود مواد زائد در خون می شود؛
- سرطان متاستاز؛
- جراحی قلب؛
- برخی از داروها مانند ماینوکسیدیل، پنی سیلین و متی سرژید؛
- داروهای شیمی درمانی؛
- وجود زخم نزدیک قلب؛
- تیروئید کم کار؛
- التهاب اندام ها؛
- سل، که به بیشتر در کشورهای در حال توسعه از عوامل این بیماری است.
دانشمندان دریافته اند که در ۶۰ درصد موارد، تجمع مایعات در اطراف قلب با یک بیماری شناخته شده مرتبط است.
مطالعات نشان داده است که ۲۱ درصد از افراد مبتلا به سرطان، دچار ریزش پریکارد می شوند. سرطان هایی که بیشتر در ارتباط با این نوع تجمع مایعات هستند، سرطان ریه، سرطان پستان، لنفوم و سرطان خون است.
علائم افیوژن پری کاردیال
کیسه پریکارد به طور معمول حاوی ۱۰ الی ۵۰ میلی لیتر مایع است، اما هنگامی که افیوژن پریکارد ایجاد می شود، مقدار مایعات می تواند افزایش یابد و واکنش های مختلفی را در بدن ایجاد کند.
اینکه فرد با علائمی روبرو شود یا نه، اغلب به سرعت تجمع مایعات بستگی دارد، نه به میزان مایعات.
مایع موجود در اطراف فضاهای قلبی، به خصوص در مراحل اولیه، علائمی ایجاد نمی کند، زیرا پریکارد خاصیت کشسانی دارد و می‌تواند کشیده شود. با این حال، وقتی مایعات تجمع می یابند، اندام های اطراف و قسمت های مختلف بدن از جمله ریه ها، معده، اعصاب و قلب را تحت فشار قرار می دهد.
علائم حاصل عبارتند از:
- تنگی نفس؛
- درد قفسه سینه که هنگام صاف خوابیدن بدتر می شود؛
- کاهش توانایی ورزش کردن؛
- احساس سیری در شکم؛
- اضطراب؛
- مشکلات بلع؛
- گیجی؛
- سرفه کردن؛
- احساس سبکی سر؛
- حالت تهوع؛
- غش کردن؛
- گرفتگی صدا؛
- سکسکه.
هنگامی که مایعات به سرعت در پریکارد تجمع می یابند، آنقدر فشار به قلب وارد می کنند که این ارگان نمی تواند به درستی کار خود را انجام دهد. به این حالت تامپوناد قلب گفته می شود. از آنجا که این مسئله، بالقوه تهدید کننده زندگی است، بسیار مهم است که این علائم را جدی بگیرید:
- لب ها و پوست کبود می شود؛
- یک تغییر قابل توجه در وضعیت روانی؛
- فرد دچار شوک می شود.
هنگامی که فرد مبتلا، هیچ علامتی نداشته باشد و مقدار مایعات کم باشد، پزشکان تمایل به درمان محافظه کارانه پریکارد قلب دارند. اگر فرد دارای علائم متعدد و مایعات زیادی باشد، پزشکان به احتمال زیاد از روش هایی برای تخلیه مایع استفاده می کنند.
تشخیص تجمع مایعات در اطراف قلب
تشخیص دقیق علت تجمع مایعات در اطراف قلب فرد، شامل مراحل زیر است:
- گرفتن یک سابقه پزشکی کامل؛
- انجام معاینه بدنی؛
- انجام تست تشخیصی کامل؛
- استفاده از تصویربرداری پزشکی؛
- تجزیه و تحلیل نمونه های مایع از پریکارد.
تصویربرداری پزشکی یک روش موثر برای بررسی وجود مایع در اطراف قلب است. هنگامی که یک پزشک مشکوک است که شخصی به این بیماری مبتلا باشد، توصیه می کند که از اکوکاردیوگرام به عنوان اولین ابزار تشخیصی خود استفاده کنند. این آزمایش همچنین می تواند میزان و محل مایع را به پزشکان نشان دهد.
سایر آزمایشات عبارتند از:
- اشعه ایکس قفسه سینه؛
- سی تی اسکن؛
- گرفتن MRI قلب.
پریکاردیوسنتز یکی دیگر از ابزارهای مهمی است که پزشکان برای تعیین علت ایجاد فیوژن پریکارد استفاده می کنند. این روش شامل استفاده از یک سوزن برای گرفتن نمونه ای از مایع اطراف قلب برای تجزیه و تحلیل است. گاهی اوقات نیز لازم میشود که فضای پریکارد تخلیه شود تا کلیه مایعات از کیسه خارج شود.
قوام مایعات، که می تواند آبکی باشد یا دارای پروتئین زیادی باشد، به پزشکان کمک می کند تا علت تجمع مایعات و بهترین روش درمان آن را تشخیص دهند.
محققان گزارش دادند که اگرچه این روش خطرناک است، اما می تواند یک روش نجات بالقوه برای افراد مبتلا به تامپوناد قلب باشد.
هنگامی که افراد تامپوناد قلبی ندارند، پزشکان معمولاً از پریکاردیوسنتز برای تشخیص مایعات در اطراف فضاهای قلبی استفاده نمی کنند مگر اینکه تیم پزشکی نگران عفونت باکتریایی باشد.
درمان
درمان تجمع مایعات در اطراف قلب به علت ایجاد انباشت بستگی دارد، اما ممکن است شامل داروها و روش های مختلف باشد. نمونه ای از اینها شامل:
- ایبوپروفن، آسپرین و سایر داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، که می توانند به کنترل التهاب کمک کنند.
- دیورتیک ها، که می توانند تجمع مایعات ناشی از نارسایی قلبی را درمان کنند.
- آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت های باکتریایی.
- پریکاردیوسنتز برای تشخیص و درمان مایعات در اطراف فضاهای قلبی.
- جراحی توراکوسکوپی با کمک ویدیو (VATS)، که به عنوان توراکوسکوپی نیز شناخته می شود، یک روش تهاجمی تر است که به پزشکان اجازه می دهد تا داخل قفسه سینه و قلب را با وضوح بیشتری ببینند و مایعات اضافی را تخلیه کنند.
- جراحی با حداقل تهاجم برای ایجاد یک پنجره پریکارد برای تخلیه مایعات (بیشتر در مواردی که افراد دوره های مکرر افیوژن پریکارد دارند).
- بالون پریکاردیوتومی، که یک روش غیر معمول است که از کاتتر و بالون برای گشاد شدن پریکارد استفاده می کند.
خلاصه مطلب
تجمع آب در اطراف قلب یا افیوژن پریکارد، یک مشکل مهم پزشکی است که دلایل زیادی دارد. علت اصلی، شدت وضعیت و گزینه های درمان را تعیین می کند.
در برخی موارد، افراد مبتلا به این نوع تجمع مایعات ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. در برخی دیگر، ممکن است دچار تنگی نفس، حالت تهوع و انبوهی از علائم شوند که در زندگی روزمره آنها تداخل ایجاد می کند.
برخی از افراد ممکن است دچار تامپوناد قلبی شوند، که می تواند تهدیدی برای زندگی باشد.
پزشکان با بررسی علت، از جمله کنترل عفونت باکتریایی و کنترل مایعات اضافی اطراف قلب در صورت لزوم، این بیماری را درمان می کنند.
