ضربان قلب سریع به این معنی است که قلب فرد با سرعت بیشتری از حد معمول می زند. دلایل متعددی از جمله: واکنش های دارویی، الکل و برخی شرایط سلامتی ممکن است باعث تپش قلب ناگهانی شود.
تحقیقات نشان داده است که به طور متوسط ضربان قلب فرد بزرگسال در حالت استراحت حدوداً 60 تا 100 ضربان در دقیقه است. اگر ضربان قلب بالاتر از 100 ضربان در دقیقه باشد، فرد مبتلا به «تاکی کاردی – بیماری تپش قلب سریع» است.
بیشتر دلایل افزایش ضربان قلب خطرناک نیستند. با این حال، ضربان قلب سریعتر از حد معمول می تواند نشان دهد که فرد یک بیماری یا مشکل اساسی دارد. در این مقاله از وبسایت پزشک لاین به بررسی عواملی مانند زمان مراجعه به پزشک، روش درمانی و علت ضربان قلب سریع می پردازیم. همچنین اگر نیاز فوری به مشاوره آنلاین پزشکی دارید، میتوانید با متخصصین قلب ما گفتگو کنید.
علت تپش قلب ناگهانی و سریع چیست؟
پاسخ به احساسات شدید
احساساتی که باعث بروز استرس می شوند مانند: اضطراب، عصبانیت و ترس، می توانند ضربان قلب را افزایش دهند. هنگامی که بدن دچار استرس می شود، غدد فوق کلیوی، اپی نفرین یا آدرنالین ترشح می کنند. بدن دو غده فوق کلیه دارد، غده ی فوق کلیه در بالای کلیه قرار دارد. اپی نفرین بدن فرد را برای آماده سازی با شرایط استرس زا آماده می کند. افزایش اپی نفرین می تواند باعث بروز مشکلات زیر شود:
- افزایش ضربان قلب به صورت ناگهانی؛
- افزایش فشار خون؛
- بزرگ شدن مردمک چشم؛
- تپش قلب، ضربان قلب افزایش یا کاهش پیدا می کند؛
- تعریق؛
- اضطراب.
به طور کلی، فرد باید متوجه شود که در صورت عدم استرس، علائم کاهش پیدا می کنند.
درمان تپش قلب مربوط به استرس
فردی که به صورت منظم در موقعیت های استرس زا قرار می گیرد، ممکن است در معرض خطر ابتلا به برخی بیماری ها باشد. استرس مزمن باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری های خاص مانند: فشار خون بالا، حمله قلبی یا سکته می شود. فرد ممکن است بتواند با استفاده از راه های زیر، استرس خود را کنترل کند:
-ورزش منظم؛
-فعالیت های آرامش بخش، مانند مدیتیشن یا ماساژ؛
-تعیین اهداف و اولویت ها؛
-مشورت با دوستان و خانواده برای حمایت یا کمک عاطفی؛
-مشورت با یک پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی.
پاسخ به داروهای خاص
مواردی که می توانند باعث افزایش ضربان قلب ناگهانی شوند، عبارتند از:
کافئین
کافئین، محرکی است که در بسیاری از نوشیدنی ها مانند قهوه، چای، برخی نوشابه ها و نوشیدنی های انرژی زا یافت می شود. پودر کافئین به عنوان مکمل غذایی نیز موجود است. فرد بزرگسال می تواند حداکثر 400 میلی گرم کافئین یعنی حدود 4 یا 5 فنجان قهوه در روز مصرف کند. با وجود این، میزان کافئینی که فرد مصرف می کند به این بستگی دارد که او به کافئین حساسیت نداشته باشد. مصرف بیش از حد کافئین ممکن است باعث بروز مشکلات زیر شود:
- بی خوابی؛
- احساس عصبانیت؛
- اضطراب؛
- ضربان قلب تند؛
- ناراحتی معده؛
- حالت تهوع؛
- سردرد؛
- احساس ناراحتی.
الکل
یکی دیگر از دلایل تپش قلب ناگهانی مصرف الکل است. تحقیقی در سال 2014 نشان داده است که حتی مصرف مقدار کمی الکل می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی شود. فیبریلاسیون دهلیزی بیماری است که باعث می شود قلب فرد به طور نامنظم و گاهی به سرعت غیر طبیعی بتپد. محققان دریافتند که هرچقدر فرد الکل بیشتری مصرف کند، ضربان قلب وی نیز شدت پیدا می کند.
نیکوتین
نیکوتین، ماده ی شیمیایی بسیار اعتیاد آوری است که در سیگار یافت می شود. نیکوتین ممکن است فشار خون و ضربان قلب فرد را 10 تا 15 ضربان در دقیقه افزایش دهد. همچنین، محققان اشاره کرده اند که ضربان قلب و فشار خون بدون استنشاق یا بلعیدن ماده ی حاوی نیکوتین افزایش پیدا می کند.
محرک های غیرقانونی
محرک های غیرقانونی مانند کوکائین و آمفتامین باعث افزایش ضربان قلب می شوند. تحقیقات در سال 2014 نشان داده است، افرادی که کوکائین مصرف می کنند بیشتر دچار ضربان قلب نامنظم یا افزایش ضربان قلب می شوند.
گاهی اوقات، پزشکان از آمفتامین برای درمان افراد مبتلا به بیش فعالی و نارکولپسی ( حمله های خواب) استفاده می کنند. با این حال، آمفتامین ها می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. این عوارض جانبی عبارتند از:
- فشار خون بالا؛
- افزایش ضربان قلب؛
- سردرد؛
- خشکی دهان؛
- درد شکم؛
- حالت تهوع؛
- استفراغ؛
- اسهال؛
- لرز یا تب؛
- سرگیجه؛
- بی قراری.
داروهای خاص
برخی از داروها باعث ضربان قلب نامنظم می شوند. این داروها عبارتند از:
- داروهای استنشاقی؛
- داروهای فشار خون بالا؛
- آنتی هیستامین ها؛
- داروی ضد قارچ؛
- داروهای ضد افسردگی؛
- آنتی بیوتیک ها.
مکمل های خاص
برخی مکمل های گیاهی می توانند باعث افزایش ضربان قلب فرد شوند. این مکمل ها عبارتند از:
نارنج: از نارنج برای رفع سوزش سر دل، گرفتگی بینی، کاهش وزن، سرکوب اشتها یا تحریک آن استفاده می شود. مطالعات نشان داده است که مصرف نارنج ممکن است باعث ضربان قلب سریع شود.
والرین(سنبل‌الطیب): والرین مکملی است که برای اضطراب، بی خوابی، افسردگی، سندرم قبل از قاعدگی، سردرد و مشکلات قاعدگی استفاده می شود. عوارض جانبی مصرف سنبل الطیب شامل: اختلالات قلبی مانند ضربان قلب سریع، سردرد، ناراحتی معده، تحریک پذیری، مشکلات ذهنی و بی خوابی است.
جینسینگ: جینسینگ یک ماده مقوی برای بهبود وضعیت سلامتی بدن است. با این حال، عوارض جانبی جینسینگ شامل: افزایش ضربان قلب، بی خوابی، مشکلات قاعدگی، درد پستان، سردرد، مشکلات گوارشی و فشار خون بالا یا پایین است.
درمان ضربان قلب سریع مربوط به محرک ها و ذارو ها
اگر ضربان قلب فرد به علت مصرف کافئین، الکل، نیکوتین یا مواد محرک غیرقانونی افزایش پیدا کند، باید سعی کند میزان مصرف این مواد را کاهش دهد. اگر فردی به مصرف داروی خاصی وابستگی دارد، باید در این مورد با پزشک مشورت کند. اگر ضربان قلب فرد پس از مصرف برخی داروها یا مکمل ها بیشتر شود، می تواند به پزشک اطلاع دهد تا داروی دیگری را جایگزینی آن کند.
تغییرات هورمونی
بارداری میتواند یکی از مهم ترین علت تند زدن قلب باشد. در دوران بارداری امکان دارد که ضربان قلب افزایش پیدا کند و شما دچار تپش قلب ناگهانی شوید. افزایش ضربان قلب ممکن است به این علت رخ دهد که قلب مجبور است خون را به جفت پمپاژ کند. ضربان قلب یک خانم باردار 7 تا 8 بار در دقیقه افزایش پیدا می کند. طبق تحقیقات انجام شده، متوسط ضربان قلب یک فرد در هفته ی دهم بارداری، 79/3 دور در دقیقه و در هفته ی چهلم بارداری به 9/86 در دقیقه افزایش می یابد. بعلاوه، هنگامی که فرد یائسه شود، احتمال بیماری عروق کرونر قلب در او بیشتر می شود. فرد یائسه ممکن است که احساس کند ضربان قلبش در حال تند شدن است.
درمان ضربان قلب مربوط به تغییرات هورمونی
فردی که باردار یا یائسه است اگر نگران افزایش ضربان قلب است باید با پزشک خود صحبت کند.
الکترولیت ها
الکترولیت ها مواد معدنی و نمکی در خون فرد هستند. انتقال تکانه های الکتریکی در اطراف بدن از وظایف الکترولیت ها است. عدم تعادل الکترولیت ها در بدن باعث می شود که ضربان قلب بیشتر شود. در صورت عدم تعادل الکترولیت ها، فرد با علائم زیر مواجه می شود:
- تنگی نفس؛
- تب؛
- ضربان قلب سریع؛
- گیجی؛
- نفخ شکم؛
- ضربان قلب نامنظم.
پزشک برای اینکه عدم عدم تعادل الکترولیت در بدن را تشخیص دهد، آزمایش الکترولیت را انجام می دهد. آزمایش الکترولیت میزان الکترولیت ها در خون فرد را بررسی می کند. سپس پزشک می تواند بر اساس غیر طبیعی بودن سطح الکترولیت ها، روشهای درمانی را پیشنهاد دهد.
چه موقع به پزشک مراجعه کنید
تپش قلب ناگهانی معمولاً جای نگرانی ندارد. با این حال، افزایش ضربان قلب ممکن است نشان دهنده ی بیماری ای مشکل اساسی باشد. مشکلاتی که می توانند باعث ضربان قلب سریع شوند عبارتند از:
- تیروئید بیش از حد فعال (پرکاری تیروئید)؛
- قند خون پایین؛
- انواع کم خونی؛
-افت فشار خون وضعیتی یا ارتواستاتیک که فرد دچار سرگیجه می شود؛
- تب؛
- کمبود آب بدن.
فرد اگر مشکلات زیر را داشت باید به پزشک مراجعه کند:
- سابقه مشکلات قلبی در خانواده،
- افزایش ضربان قلب به مدت طولانی؛
- افزایش ضربان قلب که باعث نگرانی فرد شده است.
در صورت مشاهده ی علائم زیر، فرد باید فوراً تحت مراقبت قرار بگیرد:
- تنگی نفس؛
- سرگیجه یا سبکی سر؛
- غش کردن؛
- درد قفسه سینه.
خلاصه مطلب
به دلایل زیادی افراد دچار تپش قلب ناگهانی می شوند، اما معمولاً جدی نیستند. اگر شخصی نگران ضربان قلب سریع خود است، باید با یک پزشک مشورت کند. در صورت مشاهده هرگونه علائم آزار دهنده، فرد باید فوراً به دنبال درمان باشد.
