دستگاه نوار قلب و پزشکی از راه دور

تله مدیسین یا پزشکی از راه دور چیست؟

تله‌ مدیسین یا پزشکی از راه دور به استفاده از فناوری‌های ارتباطی برای ارائه خدمات پزشکی به فرد در مکانی دورافتاده یا از راه دور اشاره دارد. این روش امکان مشاوره و درمان فراهم می‌کند بدون اینکه بیمار یا پزشک در یک مکان فیزیکی حضور داشته باشند. از جمله فناوری‌هایی که در تله‌مدیسین استفاده می‌شود می‌توان به مشاهده و مانیتورینگ از راه دور، مشاوره تلفنی یا تصویری، تله‌پزشکی (telemedicine)، استفاده از پلتفرم‌های تلفن همراه (مثل اپلیکیشن‌های سلامت)، استفاده از وبینارها و اجتماعات مجازی پزشکی اشاره کرد.

این روش‌ها می‌توانند به افرادی که در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند یا به دلیل موانع مختلف نمی‌توانند به صورت حضوری به پزشک مراجعه کنند، کمک کنند. همچنین، در مواقع اضطراری یا شرایط ویژه مانند اوضاع اضطراری بهداشتی، تله‌مدیسین می‌تواند امکان ارائه خدمات پزشکی فوری را به افراد فراهم کند.

دستگاه های تله مدیسن کدامند و چه ویژگی هایی دارند؟

دستگاه‌های پزشکی سیار اغلب توسط متخصصان مراقبت‌های بهداشتی یا بیماران برای جمع‌آوری داده‌های پزشکی و ارسال آن به یک متخصص پزشکی در مکان دیگری استفاده می‌شوند.

به عنوان مثال، بیماری که به تازگی دچار حمله قلبی شده است و پس از ترخیص از بیمارستان از راه دور تحت نظر است، ممکن است برای ردیابی فعالیت قلب خود به دستگاه ECG سیار نیاز داشته باشد.

تله‌مدیسین یا تله‌پزشکی از انواع مختلف دستگاه‌ها و فناوری‌ها برای ارتباط از راه دور و ارائه خدمات پزشکی استفاده می‌کند. در زیر چند دستگاه و فناوری رایج در این حوزه آورده شده است:

1. وب‌کم و دوربین‌های ویدئو کنفرانس:

   – این دستگاه‌ها امکان ارتباط تصویری به صورت زنده بین بیمار و پزشک را فراهم می‌کنند.

2. تله‌مدیسین پرتابل:

   – این دستگاه‌ها دارای دوربین‌های پزشکی، میکروفون، بلندگو، صفحه نمایش لمسی، و اینترفیس‌های دیگر برای ارتباط برقرار کردن و ارائه خدمات پزشکی از راه دور هستند.

3. دستگاه‌های اندازه‌گیری خانگی (Home Monitoring Devices):

   – به عنوان مثال دستگاه‌های اندازه‌گیری فشارخون، گلوکومتر برای اندازه‌گیری قند خون، دستگاه‌های ECG خانگی و غیره.

4. اپلیکیشن‌های سلامت:

   – برخی اپلیکیشن‌ها امکان مانیتورینگ سلامت، ثبت اطلاعات پزشکی، مشاوره آنلاین و ارتباط با پزشک را از طریق تلفن همراه فراهم می‌کنند.

5. وب سایت‌ها و پلتفرم‌های تله‌پزشکی:

   – پلتفرم‌های آنلاینی که به بیماران امکان مشاوره و گفت‌وگو با پزشکان را می‌دهند.

6. سنسورها و دستگاه‌های پوشیدنی (Wearable Devices):

   – دستگاه‌هایی مانند ساعت‌های هوشمند، بندهای فیتنس، سنسورهای پوشیدنی که اطلاعات مربوط به فعالیت‌های فیزیکی، ضربان قلب، و سایر شاخص‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند.

این دستگاه‌ها و فناوری‌ها با همکاری اینترنت و فناوری ارتباطات اطلاعات (ICT)، تجهیزات پزشکی پیشرفته و نرم‌افزارهای متخصص، امکان ارتباط آسان و ارائه خدمات پزشکی از راه دور را فراهم می‌کنند.

انواع بیماری های قلبی

بیماری‌های قلبی از جمله مسائل جدی سلامتی هستند که می‌توانند برای افراد مختلفی، از جمله جوانان تا سالمندان، پیامدهای جدی داشته باشند. تشخیص این بیماری‌ها از طریق مجموعه‌ای از روش‌ها و ابزارهای پزشکی صورت می‌گیرد، از جمله نوار قلب که یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد در تشخیص بیماری‌های قلبی می‌باشد.

بیماری‌های قلبی متنوعی وجود دارند که هر کدام نیاز به شناخت دقیق و مداخله درمانی مناسب دارند. این شامل بیماری‌های عروق کرونری مانند آنژین قلبی و سکته قلبی، آریتمی‌ها از جمله تاکی‌کاردی و فیبریلاسیون دهلیزی، بیماری‌های صمامی قلب، نارسایی قلبی، بیماری‌های متوارث و مادرزادی قلبی، و بیماری‌های قلبی مرتبط با فشار خون بالا می‌شود.

در ادامه، به توضیح برخی از انواع بیماری‌های قلبی مختلف می‌پردازیم:

1. بیماری‌های عروق کرونری

• آنژین قلبی: در این بیماری، عروق کرونری به دلیل تراکم، تنگی یا بسته شدن جزئی عروق باعث کاهش جریان خون به عضله قلب می‌شود که با درد و فشار در قفسه سینه همراه است.
• سکته قلبی: وقوع سکته قلبی به دلیل انسداد کامل یک عروق کرونری که باعث کاهش یا قطع جریان خون به بخشی از عضله قلب می‌شود.

2. آریتمی‌ها

• تاکی‌کاردی: ضربان قلب به طور غیرمنظم و با سرعت بالا.
• برادی‌کاردی: ضربان قلب به طور غیرمنظم و با سرعت پایین.
• فیبریلاسیون دهلیزی: ضربان نامنظم و بسیار سریع دهلیزهای قلب.

3. بیماری‌های صمامی قلب

• تنگی صمامی: تنگی در صمام‌های قلب که باعث مشکل در جریان خون می‌شود.
• نارسایی صمامی: صمام‌های قلب به درستی باز نمی‌شوند و باعث نارسایی عملکردی قلب می‌شود.

4. نارسایی قلبی

• نارسایی قلبی تنفسی: افزایش فشار در عروق ریه و کاهش توانایی قلب برای پمپاژ خون به صورت کافی.
• نارسایی قلبی قلبی: کاهش توانایی قلب برای پمپاژ خون به بدن به علت آسیب دیدگی قلب.

5. بیماری‌های متوارث قلبی

• بیماری کرونری خانوادگی: افزایش خطر بیماری‌های عروق کرونری به دلیل وجود تاریخچه خانوادگی مرتبط.
• فیبروزیس قلبی: بیماری متوارثی که باعث ضخیم شدن و به طور غیرطبیعی شدن عضله قلب می‌شود.

6. بیماری‌های قلبی مادرزادی

• سندرم قلبی کلوت: نقص مادرزادی در ساختار قلب.
• بنام‌های متفاوت از کاردیومیوپاتی: نقص مادرزادی در عضله قلب.

7. بیماری‌های قلبی مرتبط با فشار خون بالا

• هیپرتانسیون آرتریال: افزایش فشار خون که می‌تواند به صدمات قلبی منجر شود.

همچنین، بیماری‌های قلبی می‌توانند به علت عوامل مختلفی همچون عادات غذایی ناسالم، فعالیت بدنی ناکافی، استرس، مصرف دخانیات، و افزایش سن، پیشرفت کنند. بنابراین، اهمیت تشخیص زودهنگام و مداخله درمانی مناسب در پیشگیری و کنترل بیماری‌های قلبی بسیار بالاست.

اهمیت نوار قلب در تشخیص بیماری های قلبی

بیماری‌های قلبی از جمله مسائل جدی سلامتی هستند که می‌توانند برای افراد مختلفی، از جمله جوانان تا سالمندان، پیامدهای جدی داشته باشند. تشخیص این بیماری‌ها از طریق مجموعه‌ای از روش‌ها و ابزارهای پزشکی صورت می‌گیرد، از جمله نوار قلب که یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد در تشخیص بیماری‌های قلبی می‌باشد.

نوار قلب یا الکتروکاردیوگرافی (ECG) یک روش غیر تهاجمی است که برای سنجش فعالیت الکتریکی قلب استفاده می‌شود. این تست به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات مختلف قلبی را تشخیص دهند و درمان مناسب را تجویز کنند. در ادامه به توضیح بیشتر در مورد برخی از بیماری‌های قلبی و نحوه تشخیص آن‌ها با استفاده از نوار قلب می‌پردازیم:

1. آریتمی‌ها: این شامل هر نوع نامنظمی در ضربان قلب می‌شود، از جمله تاکی‌کاردی، برادی‌کاردی، فیبریلاسیون دهلیزی و ویژه‌ترین آن پرده‌آریتمی‌ها می‌باشد. در نوار قلب، نمودار نامنظمی در ضربان قلب قابل مشاهده است.

2. بلوک قلبی: این مشکلات معمولاً به دلیل اختلال در رساندگی سیگنال الکتریکی بین بخش‌های مختلف قلب ایجاد می‌شود. در نوار قلب، بلوک‌های قلبی به عنوان تغییرات در الگوی نمودار قلب قابل تشخیص هستند.

3. انفارکتوس میوکارد (سکته قلبی): در صورتی که بخشی از عضله قلب به دلیل انسداد عروق کرونری (عروق قلبی) دچار کم‌خونی شود، این بخش از قلب ممکن است تخریب شود. در نوار قلب، این مسئله معمولاً با تغییرات خاصی در نمودار الکتریکی قلب، از جمله افزایش در ST segment، تشخیص داده می‌شود.

4. مشکلات صمامی قلب: نوار قلب می‌تواند الگوهای الکتریکی نامناسبی که ناشی از نقص در صمام‌های قلبی هستند را نشان دهد.

5. هیپرتروفی کاردیومیوسیت (افزایش حجم عضله قلب): این مشکل ممکن است به دلیل فشار مداوم بر روی عضله قلب، مثلاً در نتیجه فشار خون بالا، ایجاد شود. نوار قلب ممکن است تغییرات خاصی در الگوی الکتریکی قلب نشان دهد.

6. تشخیص مشکلات عروقی: گاهی اوقات مشکلاتی مانند تنگی عروق کرونری، که باعث کاهش جریان خون به قلب می‌شوند، می‌توانند توسط نوار قلب تشخیص داده شوند.

در کل، نوار قلب یک ابزار بسیار مهم در تشخیص و مانیتور کردن بیماری‌های قلبی است. با این حال، تفسیر صحیح نتایج نوار قلب نیاز به مهارت و تجربه پزشک دارد و برای تشخیص دقیق بیماری‌های قلبی، ممکن است نیاز به انجام تست‌های تکمیلی دیگری همچون اکوکاردیوگرافی، تست‌های خونی و آزمایش‌های تصویربرداری داشته باشید.

چگونه از دستگاه نوار قلب (دستگاه ECG) استفاده میکنند؟

برای استفاده از دستگاه نوار قلب، بیمار باید به یک محیط آرام و بی‌صدا منتقل شود. سپس پوست قفسه سینه بیمار با استفاده از الکترودهای چسبیده به دستگاه نوار قلب تمیز شده و خشک می‌شود. الکترودهای نوار قلب به نوعی مانند چسب ساده عمل می‌کنند و برای کاهش مقاومت الکتریکی بین پوست و الکترود، ممکن است ژل یا پوششی بر روی الکترودها اعمال شود.

بعد از اتصال الکترودها به پوست، دستگاه نوار قلب شروع به ضبط سیگنال‌های الکتریکی قلب می‌کند. در طول ضبط، بیمار باید بی‌حرکت باشد و نفس عمیق نگیرد. در صورتی که بیمار احساس عدم راحتی در حین ضبط کردن نوار قلب می‌کند، باید پزشک یا پرستار را مطلع کند.

پس از ضبط، نوار قلب به پزشک یا متخصص قلبی ارائه می‌شود. پزشک سپس الگوهای سیگنال‌های الکتریکی قلب را تحلیل کرده و اگر لزوم داشته باشد، برای تشخیص بیشتر بیماری‌های قلبی و مشکلات قلبی از سایر روش‌های تصویربرداری قلبی مانند اکوکاردیوگرافی یا تست تنفسی استفاده می‌کند.

انواع دستگاه نوار قلب کدامند؟

اگر فردی در خانواده اش سابقه بیماری های قلبی دارد، بهتر است به طور منظم نوار قلب ثبت کند تا تحت نظر باشد. حتی اگر علائم مشخصی هم نداشته باشد، بهتر است این کار را به طور دائم انجام دهد. اگر علائم مداوم نباشند و هر از گاهی اتفاق بیافتند، ممکن است در یک جلسه ثبت نوار قلب بروز نکند، زیرا ممکن است خطری پنهان باشد. به همین دلیل پزشکان پیشنهاد می کنند که به طور مداوم از یک دستگاه سیار ثبت نوار قلب استفاده شود.

دستگاه نوار قلب یکی از اصلی‌ترین وسایل تشخیصی در پزشکی قلبی است که در تشخیص بیماری‌های قلبی و عروقی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع مختلفی از دستگاه نوار قلب وجود دارند که به صورت سنتی و یا با فناوری‌های پیشرفته‌تری ساخته شده‌اند. برخی از انواع دستگاه نوار قلب عبارتند از:

1. دستگاه نوار قلب استاندارد (12-lead ECG) : این دستگاه معمولاً برای انجام تست‌های نوار قلب استفاده می‌شود و در بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی وجود دارد.

1. نوار قلب همراه با مانیتور (Telemetry ECG) : این دستگاه به بیمارانی که نیاز به پایش مداوم دارند، اجازه می‌دهد که به صورت بیسیم به دستگاه متصل شوند تا سیگنال‌های قلبی آن‌ها را به مراکز پایش بفرستد.

1. نوار قلب همراه با سیستم هولتر (Holter ECG) : این دستگاه یک سیستم پایش قلبی است که به بیمار اجازه می‌دهد که به طور پویا و برای مدت طولانی‌تری پایش شود. بیمار یک دستگاه کوچک را در دست دارد که به بدن او متصل می‌شود و اطلاعات را برای تحلیل به پزشک ارسال می‌کند.

1. دستگاه نوار قلب همراه با اکوکاردیوگرافی (ECG Echo) : این دستگاه به مراکز درمانی کمک می‌کند تا سیگنال‌های قلبی را در کنار تصاویر سونوگرافی قلبی دریافت کنند، که به پزشکان کمک می‌کند تا عملکرد قلب را به صورت دقیق‌تر تحلیل کنند.

هر کدام از این انواع دستگاه نوار قلب، بسته به نیاز پزشکان و نوع بیماری قلبی، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

دستگاه نوار قلب زیستل

دستگاه نوار قلب زیستل (N-PEC1) یک دستگاه کوچک و قابل حمل است که به وسیله آن می توانید هر زمان که نگران سلامتی قلب و نامنظمی ضربان قلب خود بودید نوار قلب خود را در کمتر از 30 ثانیه ثبت کرده و برای پزشک متخصص خود ارسال نمایید.

این دستگاه نوار قلب خانگی زیستل بدون نیاز به ژل تنها با قرارگیری انگشت دستان شما بر روی نقاط اتصال خود می تواند نوار قلب با کیفیتی روی گوشی هوشمند نمایش دهد. با تست و ارزیابی‌هایی که پزشکان دو بیمارستان مطرح ایران یعنی بیمارستان شهید رجایی و مسیح دانشوری روی سیگنال ECG ثبت شده توسط دستگاه N-PEC1 انجام دادند، مشاهده کردند که این دستگاه از نظر دارا بودن مشخصه‌های مهم سیگنال نوار قلب قابل قبول و مورد تأیید آنان واقع شده است.